บันไดถือเป็นส่วนหนึ่งในบ้านที่หลายคนมักมองข้าม แต่ในความเป็นจริงแล้ว บันไดตามหลักฮวงจุ้ยนั้น ส่งผลต่อสุขภาพ โชคลาภและความเป็นอยู่ของคนในบ้านด้วย
บันไดกับฮวงจุ้ยถือเป็นตัวเชื่อมโยงของพลังชี่ ระหว่างพื้นบ้านแต่ละชั้น และยังเป็นตัวสร้างความเคลื่อนไหวให้เกิดการเคลื่อนที่ของพลังงาน การสร้างบันได ไม่ใช่จะสร้างอย่างไรก็ได้ แต่ต้องสร้างบันไดให้มีความแข็งแรง ปลอดภัย มิเช่นนั้นจะเป็นอันตรายและเกิดอุบัติเหตุต่อสมาชิกในครอบครัวได้ง่าย
“บันไดบ้านคือทางเดินของมังกร” ซึ่งถือเป็นการเปรียบเทียบที่ให้ความสำคัญกับบันได ถ้าวางตำแหน่งบันไดผิดฮวงจุ้ย ย่อมส่งผลเสียต่อผู้อยู่อาศัย ถ้าวางตำแหน่งที่ถูกต้อง ก็อาจจะช่วยเสริมโชคลาภให้แก่ผู้อยู่อาศัยได้ ดังนั้น เราลองมาดูการวางบันได้ที่ถูกหลักฮวงจุ้ยกันดีกว่า
1. บันไดไม่ควรอยู่ตรงกับประตูทางเข้าบ้าน เพราะจะทำให้กระแสชี่ไหลเข้าบ้านไม่สะดวก อีกทั้งยังทำให้กระแสชี่ไหลออกนอกบ้านได้ง่าย หรือทำให้กระแสลมที่พัดเข้าบ้านนั้นไม่กระจายตัวทั่วทั้งบ้าน แต่กลับพุ่งออกไปทางหลังบ้านอย่างรวดเร็ว ลักษณะอย่างนี้ ทางฮวงจุ้ยหมายถึง “เก็บทรัพย์ไม่อยู่” หรือ “ขัดทรัพย์” หรือเรียกได้ว่า “หาเงินมาได้เท่าไหร่ก็ไม่มีเหลือ”
2. หากจำเป็นจะต้องทำบันไดบริเวณประตูทางเข้าบ้าน ควรทำเลี่ยงมาทางด้านข้าง เพื่อให้บริเวณหน้าประตูเป็นชานพัก แต่ต้องระวัง อย่าทำบันได 2 ข้าง ในลักษณะเดินขึ้นข้างหนึ่ง และเดินลงอีกข้างหนึ่ง เพราะบันไดลักษณะนี้ เป็นลักษณะบันไดที่เข้าข่ายบันไดของเมรุเผาศพ คนโบราณ จะถือว่าเป็น อัปมงคล
3. ห้ามวางตำแหน่งบันไดไว้ใจกลางของบ้าน ในทางฮวงจุ้ยจะถือว่าเป็นตำแหน่งหัวใจของบ้าน เพราะฉะนั้นการจะนำอะไรไปวางในจุดนี้ จะต้องพิจารณาไตร่ตรองให้มากๆ ซึ่งในกรณีจุดกลางบ้านเป็นบันได จะถือว่าเป็นข้อเสียและข้อห้ามในทางฮวงจุ้ย เพราะจะทำให้เจ้าของบ้านอยู่ไม่ติดบ้าน หรือชีพจรลงเท้า เนื่องจากบันไดมีสภาพที่เคลื่อนไหว ไม่หยุดนิ่ง
4. ตำแหน่งบันไดที่ดี ควรอยู่ข้างบ้าน อาจอยู่ซ้ายหรือขวาก็ได้ โดยส่วนใหญ่จะพิจารณาจากตำแหน่งประตูทางเข้าบ้านเป็นหลัก หากประตูทางเข้าอยู่ซ้าย บันไดก็ควรอยู่ขวา แต่ถ้าประตูอยู่ขวา บันไดก็ควรอยู่ซ้าย จึงจะถือว่าดี ตำแหน่งที่ดีที่สุด ควรวางไว้ส่วนกลางของบ้าน แต่!!! ไม่ใช่ใจกลางบ้าน เหตุผลก็คือ เป็นจุดที่สะดวกที่สุด เพราะเวลาจะเดินไปหน้าบ้านหรือหลังบ้าน จะมีระยะห่างที่พอๆกัน
5. บันไดไม่ควรอยู่ในทิศหลัก (คือทิศตะวันออก ตก เหนือ และใต้) การหันตำแหน่งทางขึ้นบันได แนะนำให้หันในทิศเฉียง โดยไม่ควรอยู่ในทิศหลักอย่างทิศตะวันออก ตะวันตก เหนือ หรือใต้ เพราะอาจจะทับดาวเสน่ห์ของสมาชิกในบ้าน ซึ่งอาจบดบังพลังบวกต่างๆ หากหันในทิศเฉียง เช่น ทิศตะวันออกเฉียงเหนือ จะช่วยเปิดทางได้มากขึ้น
6. บันไดห้ามชันและแคบ บันไดที่ดีจะต้องลาดชันไม่เกิน 45 องศา บันไดที่กว้างย่อมดีกว่าแคบ เพราะจะทำให้การเดินสะดวก ไม่เสี่ยงต่อการเกิดอุบัติเหตุ ความกว้างของบันไดไม่ควรต่ำกว่า 1 เมตร ขนาดที่เหมาะสมที่สุดอยู่ที่ 1.2 – 1.5 เมตร ความสูงอยู่ที่ 15 – 20 เซนติเมตร โดยความสูงที่เหมาะสมอยู่ที่ 17.5 เซนติเมตร และความลึกของบันไดอยู่ที่ 25-30 เซนติเมตร หากความลึกน้อยกว่านี้ จะทำให้เกิดอันตรายและเดินไม่สะดวก
7. บันไดบ้านไม่ควรเทออกจากประตูห้องนอนในระยะกระชั้นชิด เนื่องจากพื้นที่ของบันจะมีสภาพเหมือน Slope เทออกตลอดเวลา ดังนั้นกระแสอากาศจะไหลออกจากประตูสม่ำเสมอ หากประตูห้องนอนของท่านรับพลังงานจากองศาทิศทางที่ดี จะมีผลให้เกิดการนำพาพลังงานที่ดีนั้นออกไปอย่างสม่ำเสมอด้วยเช่นเดียวกัน โดยสภาพของบันไดที่กระชั้นกับประตูห้องนอนเกินไปนั้น คือระยะต่ำกว่า 1 – 2 เมตร ยิ่งบันไดใกล้ประตูยิ่งมีผลกระทบ ทางแก้ไขให้นำฉากมากั้นระหว่างประตูกับบันได
8. ควรมีชานพักคั่นกลางบันได เพื่อป้องกันสภาพการไหลของกระแสอากาศที่เกิดขึ้นอยู่ตลอดเวลาบริเวณบันได ไม่ให้มีอัตราเร่งของการไหลที่สูงเกินไปนัก การทำชานพักที่กลางระยะความสูงของบันได ถือว่าจะเป็นตัวที่ช่วยในการชะลอการไหลของกระแสอากาศได้
9. ขั้นบันไดห้ามเป็นเลขคู่ เป็นเพราะในทางสถาปัตยกรรมศาสตร์นั้น สถาปนิกส่วนใหญ่จะชอบออกแบบตามหลักการที่ว่า หากเราเริ่มต้นด้วยเท้าข้างใด จะต้องจบด้วยเท้าอีกข้างนึงเสมอ เพื่อจะทำให้เกิดความสมดุลของการทรงตัวในขณะที่เดินขึ้นและลงบันได แต่คนโบราณเชื่อว่า เลขคี่จะหมายถึงคนเป็น เลขคู่จะหมายถึงตาย
10. บ้านที่มีบันไดนอกบ้าน คือ บันไดโจร บันไดบ้านไม่ควรอยู่นอกบ้าน ถึงแม้จะมีความสวยงาม แต่ถือว่าเป็นบันไดโจร นอกจากจะทำให้ผู้อาศัยมีเกณฑ์เสียเงินเสียทองแล้ว ยังเป็นการเปิดทางให้กับมิจฉาชีพเข้าสู่ตัวบ้านได้ง่ายอีกด้วย
11. สำหรับบ้านทรงไทยหรือบ้านที่ยกพื้นบ้านสูง หากมีบันไดออกมานอกบ้าน แนะนำให้ทำบันไดทางซ้ายหรือทางขวาประตูของบ้าน จะทำให้เก็บเงินได้ดี
สิ่งสำคัญในการวางบันไดบ้านตามศาสตร์ฮวงจุ้ย คือ การวางบันไดบ้านให้อยู่ในองศาทิศทางที่ดี ดังนั้น เพื่อการจัดฮวงจุ้ยให้ได้ผลดีที่สุด การวางบันไดควรได้รับการจัดวางให้ถูกต้องตามหลักฮวงจุ้ยตั้งแต่ขั้นตอนการออกแบบบ้าน เพราะบันไดถือเป็นโครงสร้างหนึ่งของบ้าน
ในปัจจุบันมีบริษัทในประเทศไทย ที่รับทำบันไดในรูปแบบต่างๆ รวมทั้งบันไดสำเร็จรูป โดยบริษัท ไอดอลได้มุ่งเน้นพัฒนาผลิตภัณฑ์สินค้าสำเร็จรูปให้มีความหลากหลายมากขึ้น อาทิ บันไดสำเร็จรูป, ไม้บันไดสำเร็จรูป , บ้านสำเร็จรูป, บ้านสัตว์เลี้ยงสำเร็จรูป, ห้องน้ำสำเร็จรูป รวมถึงเฟอร์นิเจอร์ต่างๆ เพื่อตอบสนองความต้องการของผู้บริโภคที่ให้ความสนใจกับสินค้าสำเร็จรูปมากขึ้น